Entonem tegen uienvlieg: Te Selle Akkerbouw lovend over eerste resultaten

Meer onderzoek is nog wel nodig, maar in de gewassen zaaiuien en plantuien blijkt ons product Entonem even effectief te zijn tegen de uienvlieg als chemische middelen. Akkerbouwers Jan en Stan te Selle in Ens noemen een proef van Koppert en Agrifirm op hun bedrijf 'zeer geslaagd'.

In de teelt van zaai- en plantuien is de uienvlieg een heel vervelend plaaginsect. De vlieg zet zijn eitjes af in het 'pijpje' van ontkiemende uienplantjes. Daarna vreten de uitkomende larven het hele plantje weg. De opkomst kan fors lager zijn, tot wel dertig procent, met uitermate nare gevolgen voor de tonnenopbrengst.

"We moeten er daarom bovenop zitten", zeggen Jan te Selle en zijn zoon Stan van Te Selle Akkerbouw in Ens. Hun vennootschap onder firma (Stan zal het bedrijf gaan overnemen) bestiert ongeveer honderd hectare akkerbouw. Zestig hectare daarvan is in gebruik voor de teelt van pootaardappelen, een kleine twintig hectare voor de teelt van plantuien. De rest wordt gebruikt voor witlof, suikerbieten, maïs, bladrammenas en - in wisselteelt met melkveehouders - gras en snijmaïs.

'Er bovenop zitten' betekent: veel werk. Stan te Selle: "Op ons bedrijf is de druk behoorlijk groot. Daarom monitoren we de druk op onze percelen met plakvallen elke week minstens twee keer. En heel regelmatig moeten we chemisch spuiten tegen de uienvlieg. Dat vraagt veel tijd. Het moet bovendien tussen vijf uur 's middags en negen uur 's avonds gebeuren, want dan is de uienvlieg actief. Je bent dus altijd aan het werk als anderen aan de avondmaaltijd zitten. Het is allemaal bepaald niet ideaal."

Daarbij komt dat het pakket chemische middelen schraal is geworden. Voor Jan en Stan was dat reden om mee te doen aan een proef van Koppert en hun leverancier Agrifirm.

Productspecialist/veldonderzoeker Age Tanja van Koppert: "Zowel Koppert als Agrifirm kregen steeds vaker vanuit de praktijk de vraag of er een biologisch middel was tegen de uienvlieg. Koppert heeft het product Entonem, het insectenparasitaire aaltje Steinernema feltiae, en daarmee zijn we op vier bedrijven met zaai- of plantuien aan de slag gegaan, waar Te Selle Akkerbouw er één van is."

Op één hectare plantuien werd Entonem gespoten, in een concentratie van 500.000 exemplaren per vierkante meter, oftewel 5 miljard stuks per hectare. "Een stevige inzet", aldus Age, "maar we wilden allereerst weten of Entonem een goed resultaat zou geven. Daarna zouden we wel zien of dat resultaat ook met een lagere concentratie en lagere kosten mogelijk zou zijn."

Resultaat is er. De werking van Entonem blijkt vergelijkbaar te zijn met die van de best werkende chemische middelen. Age: "Uit een proef op het Innovatie- en Kenniscentrum UIKC in Zeeland kwam bovendien naar voren dat een concentratie van 3 miljard exemplaren per hectare hetzelfde resultaat geeft als 5 miljard, en dat ook dan het resultaat even goed is als bij een bestrijding met de beste chemische middelen. Zo lijkt ook het kostenaspect gunstiger en minder kritisch te worden."

Maar voor grote tevredenheid is het nog te vroeg, aldus Age. Hij wijst erop dat meer onderzoek nodig is. "Eén jaar ervaring is nog niet genoeg. We moeten ook zien dat Entonem in een seizoen met andere weers- en groeiomstandigheden hetzelfde resultaat geeft. Dat gaan we uiteraard onderzoeken, maar voorlopig ziet het beeld er goed uit."

Jan en Stan te Selle zijn lovend over Entonem. "De proef met het product is zonder meer zeer geslaagd", aldus Jan te Selle, "zeker ook gezien de grote druk vanuit de omgeving op onze plantuien." Hij hoopt dat Entonem de oplossing is en de dreiging wegneemt die ontstaat als te veel chemische middelen van de markt worden gehaald. "Met Entonem plus een enkel maar goed correctiemiddel lijkt succes mogelijk te zijn. Ik hoop dat dit de toekomst wordt."

Volgend jaar willen Jan en Stan te Selle verder met Entonem. Stan te Selle: "Dan willen we vooral de randen behandelen, want de uienvlieg komt vanuit de ruigtes en de bermen het perceel is. Midden in de percelen is de druk altijd lager. Ook zetten we steriele mannetjes uit, die de populatieopbouw van de vlieg ernstig verstoren."

De uienvlieg kent drie vluchten per seizoen, tussen pakweg eind mei en eind juli. Stan: "We overwegen om volgend jaar ook de derde vlucht van de uienvlieg met Entonem aan te pakken. De uitjes zijn dan al gerooid, maar de vlieg overwintert daarna in de grond. Met nog eens Entonem na de oogst begin je het volgende seizoen met een lagere druk van de uienvlieg."