Algemeen
Verticillium-soorten zijn niet-specifieke plantpathogenen. Veel soorten zijn saprofytisch. erticillium albo-atrum en erticillium dahliae zijn de belangrijkste veroorzakers van plantenziekten. Verticillium dahlia veroorzaakt Verticillium-verwelkingsziekte en vroege afsterving van aardappel.
Levenscyclus en uiterlijk van Verticillium-verwelkingsziekte
Verticillium dahliae overleeft lange tijd in de bodem (vele jaren) in de vorm van microsclerotiën, kleine harde overlevingsstructuren die bestand zijn tegen extreme temperaturen en uitdroging. Verticillium dahliae overleeft ook in de vorm van hyfen (mycelium) in gewasresten. De schimmel infecteert plantenwortels, rechtstreeks of via wonden die bijvoorbeeld zijn veroorzaakt door nematoden. Vervolgens verspreidt de schimmel zich naar de vaten van de plant en produceert daar sporen die met de verdampingsstroom naar boven worden getransporteerd. De plant vormt gom in de vaten als afweermechanisme. Zowel de schimmel als de gom blokkeren de xyleemvaten, wat leidt tot verwelking van de plant. Sporen kunnen via de wind verspreid worden naar nieuwe waardplanten. In het verouderende weefsel worden het rustmycelium of de microsclerotiën gevormd. De verspreiding van de schimmel door myceliumgroei is beperkt. De verspreiding van plant tot plant vindt plaats via water, gronddeeltjes, gereedschap e.d. Verticillium kan ook worden overgedragen via zaden en knollen.
De optimale temperatuur voor Verticillium albo-atrum is 21°C en de groei komt tot stilstand boven 30°C. De optimale temperatuur voor Verticillium dahliae is 25-27°C.
Schadebeelden
Verticillium-soorten veroorzaken vooral het verwelken van planten. Het verwelken begint bij de onderste bladeren. Deze bladeren zijn bleekgroen en worden vervolgens oranjegeel. In het begin lijkt de plant 's nachts te herstellen. Mogelijk wordt slechts een deel van de plant aangetast. Als de stengel horizontaal wordt doorgesneden, is een lichte verkleuring van de vaten te zien, bruin of groenachtig, maar veel minder uitgesproken dan de verkleuring door Fusarium. Het wortelstelsel blijft meestal grotendeels intact. In roos sterven takken af, te beginnen aan de top, en op de stengel staan paarsbruine strepen. In tomaat ontstaan soms V-vormige plekken op het blad tussen de nerven. Bij aardappel is er sprake van vroege afsterving, eigenlijk alleen vroegtijdige veroudering zonder andere typische symptomen. In veel gewassen kan de schimmel aanwezig zijn zonder duidelijke aantasting of met slechts gedeeltelijke verwelking.
Schadebeelden
Preventie van Verticillium-verwelkingsziekte
- Begin met schone grond of schoon substraat door verhitting boven de 65°C gedurende ten minste 30 minuten
- Gebruik schoon uitgangsmateriaal (zaad, knollen of stekken)
- Teel minder gevoelige gewassen
- Bestrijd nematoden om beschadiging van de wortels te voorkomen, aangezien de schimmel daarlangs kan binnendringen in de plant
Voorkom plantenziekten door te zorgen voor een optimale groei, ontwikkeling en weerbaarheid van het gewas.