De Peelkroon BV: “Door onze aardbeiplanten te versterken met behulp van voeding zijn wij een betrouwbaardere leverancier geworden”

Gedreven door de ambitie om nog beter werk te leveren, besloot aardbeienteler Rob van Enckevort van De Peelkroon BV nog een stap verder te gaan in Plant Empowerment door via voeding de gezondheid van zijn gewassen al aan de bron te verbeteren. De resultaten van de proeven waren zo indrukwekkend dat hij voor het seizoen 2020/2021 deze aanpak introduceerde op een productieoppervlak van 4,3 ha.

“Kwaliteit is bij aardbeien altijd een factor, zoals bij alle versproducten, en de huidige retailers – en consumenten – hebben erg hoge verwachtingen”, legt Rob uit. “We beschouwen onszelf graag als pionier in de sector en denken altijd vooruit op zoek naar manieren om dingen nog beter te doen en zo onze toekomst veilig te stellen. Daarom wilden we ons gebruik van chemicaliën verlagen zodat we een optimaal ‘schoon’ en residuvrij product aan onze klanten kunnen leveren, maar zonder dat dit invloed heeft op de kwaliteit en houdbaarheid van onze aardbeien.”

In lijn met de beginselen van Growing by Plant Empowerment (GPE) voerde Rob al diverse maatregelen in die invloed hebben op het klimaat, zoals het gebruik van schermen, verminderde beluchting en beneveling. “Maar er zijn een paar fundamentele verschillen tussen hoe aardbeien groeien en hoe komkommers, paprika’s en tomaten groeien. Dit betekent dat de basisprincipes op een andere manier moeten worden toegepast”, zegt Rob. “Bij aardbeiplanten ligt het groeipunt onder de bladeren en dus hebben ze al een natuurlijk bladerdak of ‘scherm’. Bij tomaten vindt de groei bovenin de plant plaats en strekt de productie zich gelijkmatig uit over het hele seizoen. Maar aardbeiplanten bloeien allemaal op hetzelfde moment en als ze eenmaal zijn uitgebloeid, duurt het weer tot het volgende seizoen voor ze nieuwe bloesems aanmaken. Als teler moet je soms temperatuur en licht inzetten om een bepaalde snelheid te bereiken en ruimte te maken voor nieuwe vruchten, maar als ze te snel groeien, blijven ze weer te klein. Je bent dus de hele tijd met die twee factoren aan het spelen en dat geeft een soort golvend ritme”, gaat hij verder.

In 2017 werkte Rob samen met Koppert Biological Systems – een GPE Implementation Partner. “Het doel was de weerbaarheid van aardbeiplanten te vergroten door biostimulanten toe te voegen om een gezonder wortelstelsel te creëren. De plant wordt hierdoor minder kwetsbaar voor plagen en ziekten zoals meeldauw, wat voor ons echt problematisch kan zijn”, herinnert Rob zich. “De resultaten waren niet wat we hadden gehoopt, maar dat weerhield ons er niet van om te blijven zoeken naar gezondere planten.” In 2019 heeft De Peelkroon BV zich met zeven andere innovatieve aardbeientelers in de regio Venlo verenigd in Fragaria Innova, een collaboratieve samenwerking op het gebied van R&D. Een van hun focusgebieden is plantgezondheid.

“We hebben de hulp van Koppert ingeschakeld om de ´lessons learned´ van de proeven in 2017 toe te passen en die aanpak toe te spitsen op onze situatie. Een van de telers van Fragaria Innova probeerde de nieuwe methode uit op een oppervlak van 2,500 m². Dit gaf mij het vertrouwen om in augustus 2020 4,3 ha grond over te schakelen op dit systeem, en volgend seizoen ga ik het bedrijfsbreed uitrollen”, voegt hij toe. Samen gingen ze aan het werk om te bepalen op welke cruciale momenten aardbeiplanten een extra boost kunnen gebruiken. “Zo is er een cruciaal moment als de plant vol in bloei staat, omdat dat bepalend is voor je opbrengst aan het eind. Verder is het ook belangrijk om voor een goede bestuiving en zetting te zorgen, omdat je anders kleinere vruchten krijgt. Precies dan voegen we biostimulanten toe om dat extra duwtje te geven”, aldus Koppert.

“Goede voeding is de basis voor een gezonde plant. Twee groepen mineralen zijn cruciaal om de plantgezondheid naar een volgend niveau te tillen: stikstof en sporenelementen”, gaat Mark verder. “Nitraat – de algemene vorm van stikstof – wordt meestal te royaal aan gewassen toegediend. Daardoor verstikt het bodemleven en wordt de plant vatbaarder voor plagen en ziekten. Bovendien is het nodig de beschikbaarheid van sporenelementen te boosten, omdat die essentieel zijn voor vrijwel alle biochemische processen in de plant, dus ook voor de weerbaarheid. Bij De Peelkroon BV dienen we nu stikstof toe in een organische vorm en introduceren we tegelijk sporenelementen in een voor de plant opneembare vorm. Samen met het verlagen van de hoeveelheid meststoffen lijkt dit een goede combinatie”, licht hij toe.

Om de effecten van deze voedingsstrategie te monitoren, worden één keer per week plantbladeren naar het lab gestuurd voor een analyse van de plantensappen. Vervolgens bespreekt Rob met Koppert de resultaten en besluiten ze welke actie genomen moet worden. Dit geeft een steile leercurve: “Deze allesomvattende aanpak is bijna alsof je op meerdere borden tegelijk aan het schaken bent. Telkens wanneer je identificeert wat de beperkende factor is en die verandert, wordt weer iets anders de beperkende factor. Het stikstofprobleem hebben we nu deels opgelost, en we werken nog aan de sporenelementen. En zuurstof is natuurlijk erg belangrijk voor wortels en microben, dus daarom doen we op één locatie een proef met nanobubbels. Dat lijkt een positieve invloed te hebben, dus misschien is dat de volgende ontbrekende schakel.”

“Het gewas deed het in het najaar vrij goed, ondanks een lange periode met warm weer en de kwaliteit van de vruchten was zo enorm veel beter dan met de traditionele methode dat we deze benadering nu toepassen op al onze 5 hectare”, vertelt Rob. “Verder is het probleem van meeldauw veel minder ernstig dan in het verleden en lijken de planten ook minder aantrekkelijk voor witte vlieg.” Bovendien zijn zowel de kwaliteit als de houdbaarheid van de aardbeien verbeterd, zegt hij: “We realiseren nu bijna 99% eersteklas vruchten, waardoor onze arbeidskosten voor het sorteren zijn gedaald. De vruchten en hun schil voelen in het algemeen steviger en sterker aan en blijven na aankoop ongeveer een week goed. Alles bij elkaar maakt deze methode ons een betrouwbaardere leverancier.”

Alle historische gegevens die zijn verzameld, vormen een waardevolle bron om precies te onderzoeken wat een aardbeiplant daadwerkelijk aan voeding nodig heeft. “In het ideale geval zouden we alle data willen gebruiken om de resultaten beter te kunnen voorspellen. In dat geval zou een plantensapanalyse een tool zijn waarmee we kunnen monitoren in plaats van sturen”, volgens Koppert. “Natuurlijk zijn we erg te spreken over de resultaten tot nu toe, maar er is nog altijd veel ruimte voor verbetering. Nu we een betere kwaliteit en houdbaarheid hebben gerealiseerd verwachten we uiteindelijk ook onze opbrengst te kunnen verhogen door via voeding het de planten systematisch makkelijker te maken,” besluit Rob.

Rob van Enckevort komt uit een familie van aardbeientelers en het lag dan ook voor de hand om te gaan werken in het bedrijf van zijn ouders. In plaats daarvan koos hij ervoor zijn vleugels te spreiden en een eigen bedrijf te starten. Sinds 2015 is hij eigenaar van De Peelkroon BV in Limburg, waar hij op twee verschillende locaties aardbeien teelt op een oppervlak van 5 ha. Hij koopt de jonge planten bij een lokale kwekerij en laat ze bedekt groeien op turf. Het bedrijf, waar in piektijden zo’n 50 mensen werkzaam zijn, produceert twee soorten (Malling Centenary en Limalexia) en heeft twee belangrijke oogstperiodes: van half maart tot half juli en van half september tot half november. De aardbeien worden verkocht via Kompany – een toonaangevende coöperatie van telers – aan retailers in heel Europa, met name in Duitsland in het voorjaar en in het VK in het najaar.