Telers: bevraag de mogelijkheden voor duurzame tuinbouw
Een vaste koers in je bedrijf is vaak het makkelijkst: veranderen gaat niet vanzelf. Doe je dan over een paar jaar ook nog wat je afgelopen jaar deed? Of weet je eigenlijk wel dat het beter is om voor te bereiden op veranderingen? Zelf vind ik het altijd interessant om de huidige situatie te bevragen en te toetsen. Daarom volgde ik in 2023 een training voor persoonlijke ontwikkeling. Een van de medecursisten stelde vaak de vraag “Is dat zo?” als iemand iets beweerde. Als je zeker bent van je zaak helpt het om te bevestigen en zeg je “ja, want ik doe dit om deze reden”. Het is leuk om te zien wat er met anderen of jezelf gebeurt als de vraag herhaald wordt. “Is dat zo?” Dan blijkt of de bewering klopte of te stellig was. In de setting van een training vinden we dat logisch, een training is vaak bedoeld om “iets te veranderen”. Twijfel mag! Twijfel betekent je je bewust bent dat er andere opties zijn, dat er keuze is.
Ook in en over de tuinbouw is twijfel. Het is een hele uitdaging om alle facetten van de tuinbouw te verduurzamen. Mijn vak bevindt zich onder het hoofdstuk plantgezondheid. Nadat ik jaren gewasbeschermingsadvies heb gegeven over curatieve en preventieve inzet van bio en chemie adviseer ik nu over weerbaar telen. Een nieuwe focus: de plant minder aantrekkelijk maken voor ziekten en plagen, inwendige plantgezondheid. Van natuurlijke vijanden naar het gewas natuurlijker laten groeien. Voor mij was dat een heel interessante en uitdagende transitie. Het doel, een schoon gewas, bleef hetzelfde met een nieuwe inhoud. Eigenlijk precies de transitie waar telers mee bezig zijn.
Regelmatig hoor ik “weerbaar telen is voor mijn gewas of voor mijn klant veel te ingewikkeld”. Is dat zo? “Nou ja, ik hoorde dit en dat, dus ik dacht …” of “Het zal wel duurder zijn en dat kan nu niet.” Is dat echt zo? Hoe zou het zijn als je wel nieuwsgierig bent naar de input van de ander? Welke kleine en praktische stap kun je wel zetten? Wat is het belangrijkste probleem wat jou bezig houdt en waarvoor je in actie wil komen? Wie in je team zou dat graag doen? Wat levert het nog meer op?
Net als andere onderwerpen kent weerbaar telen vele tinten groen. Voor welke telers is weerbaar telen interessant? Voor alle telers! Is dat zo? Ja, ook al begin je met een kleine stap.
Ellen Klein
Consultant Weerbaar Telen