Veelgestelde vragen over nematoden

Veelgestelde vragen over nematoden

Op deze pagina vindt u een lijst met vragen en antwoorden over nematoden in het algemeen, de toepassing ervan, de verpakking en formulering, de hantering en opslag en de regelgeving hieromtrent. U kunt de vragen en antwoorden ook als pdf downloaden.

Nematoden in het algemeen

  • Wat zijn nematoden?
    Wat zijn nematoden?

    Nematoden zijn microscopisch kleine (0,6 tot 1 mm), ongesegmenteerde wormen die over de hele wereld van nature voorkomen in de bodem.

  • Zijn er verschillende soorten nematoden?
    Zijn er verschillende soorten nematoden?

    Ja, er zijn entomopathogene (insectenparasitaire) nematoden, plantpathogene nematoden en saprofytische nematoden. Entomopathogene nematoden zijn een natuurlijke vijand van veel insecten.

  • Zijn alle soorten nematoden onschadelijk?
    Zijn alle soorten nematoden onschadelijk?

    Nee. Plantpathogene nematoden veroorzaken schade aan planten, maar entomopathogene nematoden zijn volledig veilig voor plant, dier en mens. Dat komt doordat alleen insecten gastheer kunnen zijn voor deze groep nematoden. Verreweg de meeste nematoden behoren tot de groep saprofyten. Deze nematoden zijn onschadelijk. Ze voeden zich met dood organisch materiaal en dragen zo bij aan een rijk bodemleven.

  • Hoe werken entomopathogene nematoden?
    Hoe werken entomopathogene nematoden?

    Nematoden gaan actief op zoek naar een gastheer of gebruiken een hinderlaagstrategie om hun gastheer te bereiken. Zodra ze in contact komen met een gastheer, proberen ze via een lichaamsopening binnen te dringen. In de gastheer geven de nematoden een bacterie af die de gastheer heel snel doodt. Daarnaast zet de bacterie de gastheer om in voedsel voor de nematoden. Dit voedsel zorgt ervoor dat de nematoden hun levenscyclus kunnen voltooien.

  • Zijn er verschillende soorten entomopathogene nematoden?
    Zijn er verschillende soorten entomopathogene nematoden?

    Ja. De meeste entomopathogene nematoden behoren tot het geslacht Heterorhabditis of Steinernema. Er zijn daarnaast nog andere geslachten en soorten, maar deze komen in veel kleinere aantallen voor.

  • Zijn de bacteriën die nematoden afgeven schadelijk?
    Zijn de bacteriën die nematoden afgeven schadelijk?

    Nee. Deze groep bacteriën is alleen schadelijk voor insecten en kan niet overleven buiten een insect of in een warmbloedig organisme.

  • Kunnen entomopathogene nematoden overwinteren in een gematigd klimaat?
    Kunnen entomopathogene nematoden overwinteren in een gematigd klimaat?

    Nee. Nematoden kunnen niet overleven bij zeer lage temperaturen en zeker niet zonder gastheer. Alleen als de nematode zich in de gastheer bevindt en de temperatuur niet te laag is, bestaat er een kleine kans dat de nematode kan overwinteren. Dit gebeurt echter nooit in die mate dat er in het voorjaar voldoende nematoden aanwezig zijn om een plaag te bestrijden.

  • Parasiteren entomopathogene nematoden alle stadia van het plaaginsect?
    Parasiteren entomopathogene nematoden alle stadia van het plaaginsect?

    Dat hangt ervan af. Sommige plagen kunnen zowel in het larvenstadium als in het volwassen stadium worden geïnfecteerd door nematoden, andere alleen in het larvenstadium (en een enkeling alleen in het volwassen stadium). In het algemeen geldt dat nematoden het meest effectief zijn tegen jonge larven, met name als het gaat om grote insecten.

  • Werken entomopathogene nematoden alleen als bodemtoepassing?
    Werken entomopathogene nematoden alleen als bodemtoepassing?

    De meeste nematoden zijn gericht op bodemplagen, maar bij verschillende bovengrondse plagen worden er goede resultaten behaald met bladtoepassingen. Voorwaarde is dan wel dat de temperatuur en luchtvochtigheid in het veld/in de kas optimaal zijn voor de nematoden. Nematoden kunnen bijvoorbeeld worden ingezet tegen plagen in palmbomen, rupsen, trips, Nesidiocoris, aspergekever, Tuta absoluta en diverse fruitmotten en -kevers.

Toepassing

  • Welke nematode moet ik gebruiken?
    Welke nematode moet ik gebruiken?

    Neem contact op met uw adviseur voor een lijst met plagen/doelorganismen. Deze lijst is niet uitputtend omdat we regelmatig bioassays doen om nieuwe doelorganismen te ontdekken.

  • Hoe moet ik nematoden toepassen?
    Hoe moet ik nematoden toepassen?

    Nematoden moeten worden toegepast met water. Zodra de suspensie met nematoden is opgelost in water, kan deze worden verspoten met de meeste spuit-/irrigatiesystemen die worden gebruikt in de landbouw en in de tuin: pneumatische spuit, sproeiboom, drone, rugspuit, gieter, etc. De nematoden kunnen ook worden verspreid via een druppelirrigatiesysteem, bij voorkeur onder hogedruk en via Dosatron Venturi-injectorsysteem. Verwijder de filters indien deze fijner zijn dan 0,3 mm.Twijfelt u, verwijder dan alle filters.

  • Hoeveel druk mag er staan op de pomp en de spuitboom?
    Hoeveel druk mag er staan op de pomp en de spuitboom?

    De druk op de spuitmond mag bij conventionele hoogvolumespuiten niet hoger zijn dan 20 bar (190 psi).

  • Waarom moet de bodem voor en na toepassing nat zijn?
    Waarom moet de bodem voor en na toepassing nat zijn?

    Nematoden zijn gevoelig voor droogte. Als ze worden uitgezet in een droog substraat/droge bodem, gaan ze dood. Dit gebeurt ook als de bodem na de toepassing snel uitdroogt. Daarnaast gebruiken de nematoden vocht in combinatie met bodemdeeltjes om zich te verplaatsen. Zonder waterfilm kunnen de nematoden zich niet door de bodem verspreiden.

  • Hoe lang na de toepassing moet het substraat vochtig worden gehouden?
    Hoe lang na de toepassing moet het substraat vochtig worden gehouden?

    Zolang de bodem niet droog is, kunnen de nematoden overleven en blijven ze zoeken naar een gastheer. Daarom is het belangrijk dat de bodem na het uitzetten van de nematoden een paar weken lang vochtig wordt gehouden.

  • Kan ik nematoden uitzetten in elk substraat/elke bodem?
    Kan ik nematoden uitzetten in elk substraat/elke bodem?

    Nee. Met name in schone steenwolmatten kunnen ze niet goed standhouden en zullen ze wegspoelen via het afwateringssysteem. (Pot)grond is altijd goed, als deze niet te droog is.

    Ook zware kleigrond is niet optimaal voor nematoden. In dat geval moeten herhaaldelijk nematoden worden uitgezet.

  • Wat zijn de optimale omstandigheden voor bladtoepassing?
    Wat zijn de optimale omstandigheden voor bladtoepassing?

    Nematoden kunnen worden ingezet tegen verschillende bladplagen (bijv. rupsen, trips). De effectiviteit is dan sterk afhankelijk van de overlevingstijd op het blad. Voor het beste resultaat raden we daarom aan nematoden alleen uit te zetten als:

    • De relatieve luchtvochtigheid hoog is (>75%); vroege ochtend of 's avonds
    • Er weinig zonnestraling is; vroege ochtend of 's avonds
    • Temperatuur idealiter ligt tussen 15°C - 25°C (59 - 77°F)
    • Het gebruik van een adjuvant is aan te bevelen (vraag uw lokale adviseur welke adjuvants geschikt zijn)
  • Welke temperatuur moet het spuitwater hebben?
    Welke temperatuur moet het spuitwater hebben?

    Bij voorkeur tussen 15 en 20°C (59 - 68°F) en beslist niet hoger dan 25°C (77°F). Bij temperaturen boven 30°C (86°F) gaan nematoden snel dood.

    Pas op met recirculatiepompen. Deze kunnen het water in de spuittank snel opwarmen tot boven 30°C, zeker in het warme seizoen.

  • Hoe lang kan ik de spuitvloeistof bewaren?
    Hoe lang kan ik de spuitvloeistof bewaren?

    Zodra een nematodenproduct is opgelost in water, moet de spuitvloeistof meteen worden gebruikt. De spuitvloeistof kan niet worden bewaard.

    Als de spuitvloeistof niet wordt doorgeroerd, zinken de nematoden naar de bodem en gaan ze dood door zuurstofgebrek. Daarom moet de spuitvloeistof voortdurend worden geroerd of belucht.

  • Welke pH- en EC-waarden zijn veilig?
    Welke pH- en EC-waarden zijn veilig?

    Een pH-waarde tussen 4 en 8 en een EC-waarde tot 5 zijn veilig voor nematoden.

  • Met welke pesticiden/fungiciden kan ik een nematodenproduct mengen?
    Met welke pesticiden/fungiciden kan ik een nematodenproduct mengen?

    Nematoden zijn redelijk ongevoelig voor veel pesticiden en kunnen zonder problemen na een pesticidenbehandeling worden verspoten. Sommige pesticiden kunnen zelfs in een tankmix worden gemengd met de nematoden. Ga voor een compleet overzicht van de neveneffecten naar https://sideeffects.koppert.com/side-effects of download de app. Meng nematoden niet in een tankmix met bladmeststoffen.

  • Wanneer kan ik effect verwachten? Hoe snel werken de nematoden?
    Wanneer kan ik effect verwachten? Hoe snel werken de nematoden?

    Onder optimale omstandigheden kan een nematode in 24 tot 48 uur een insect doden. In de praktijk moeten nematoden echter eerst op zoek gaan naar een gastheer. Het effect van de toepassing is dus sterk afhankelijk van hoe snel de nematoden een gastheer vinden.

  • Is het effect zichtbaar?
    Is het effect zichtbaar?

    Geïnfecteerde larven veranderen van kleur door de groei van de bacteriën en de nematode in de larve. Heterorhabditis wordt rozerood en Steinernema geelbruin. In de praktijk worden geïnfecteerde insectenlarven snel slijmerig, waardoor ze niet meer te vinden zijn. Een dalende plaagdruk is dus het enige bewijs dat de toepassing effectief is.

  • Hoe lang werken de nematoden/kunnen de nematoden overleven na toepassing?
    Hoe lang werken de nematoden/kunnen de nematoden overleven na toepassing?

    Onder de juiste omstandigheden kunnen nematoden afhankelijk van hun energiereserve een paar weken in leven blijven in de bodem en op zoek gaan naar een gastheer.

Regelgeving

  • Heb ik een spuitlicentie nodig om nematoden toe te passen?
    Heb ik een spuitlicentie nodig om nematoden toe te passen?

    Nematoden worden in de meeste landen beschouwd als een natuurlijke vijand. Daarom heeft u geen licentie nodig om nematoden toe te passen.

  • Is er een fytosanitaire registratie nodig?
    Is er een fytosanitaire registratie nodig?

    Nematoden worden in de meeste landen beschouwd als een natuurlijke vijand. Daarom heeft u geen licentie nodig om nematoden toe te passen. De regelgeving op het gebied van pesticiden is dan ook niet van toepassing op nematoden. In sommige landen heeft u echter wel een lokale vergunning nodig. Neem bij twijfel contact op met uw lokale Koppert-adviseur en/of de lokale autoriteiten.

  • Kunnen nematoden worden ingezet in de biologische landbouw?
    Kunnen nematoden worden ingezet in de biologische landbouw?

    In veel landen worden nematoden beschouwd als natuurlijke vijanden (macro-organismen) en daarom zijn ze geschikt voor het gebruik in de biologische landbouw. De lokale registratievereisten en de vraag van retailers kunnen verschillen, dus controleer altijd de lokale situatie in uw land.

    Onze nematodenproducten Entonem en Capsanem staan op de OMRI-lijst, wat betekent dat deze formulering door OMRI is beoordeeld aan de hand van de Amerikaanse en Canadese biologische normen. Andere producten bevinden zich in het certificeringsproces. Neem contact op met de lokale Koppert-vestiging voor meer informatie.

Verpakking en formulering

  • Waarin zitten de nematoden verpakt?
    Waarin zitten de nematoden verpakt?

    Om te zorgen dat de nematoden kunnen overleven tijdens het transport en de opslag, moeten ze worden verpakt in een dragermateriaal. Dit biologisch afbreekbaar dragermateriaal zorgt voor een goede oplosbaarheid en lange houdbaarheid van een levend product.

  • Is het dragermateriaal schadelijk voor de mens?
    Is het dragermateriaal schadelijk voor de mens?

    Nee, het dragermateriaal is niet schadelijk voor de mens.

  • Is het dragermateriaal schadelijk voor het milieu?
    Is het dragermateriaal schadelijk voor het milieu?

    Nee, het dragermateriaal is niet schadelijk voor het milieu, vissen, micro-organismen en bodemorganismen. Bovendien valt het dragermateriaal snel uiteen in het milieu, waarbij de natuurlijke bestanddelen vrijkomen.

Hantering en opslag

  • Hoe moet ik het product bewaren?
    Hoe moet ik het product bewaren?

    Het product moet in een geventileerde koelruimte worden bewaard bij een temperatuur van 2 tot 6°C (35-43°F). Nematoden worden meestal getransporteerd in koelboxen. Bij ontvangst van de nematoden is het aan te raden ze zo snel mogelijk uit de koelbox te halen en ze bij voorkeur ongestapeld te bewaren in een koelkast of geventileerde, koelruimte bij een temperatuur van 2 tot 6°C (35-43°F). Dit zorgt voor een maximale houdbaarheid van de nematoden. Bij bevriezing gaan de nematoden dood.

    Als het onmogelijk is ze uit de koelboxen te halen, laat het deksel van de koelboxen dan open bij ontvangst en plaats het product zo snel mogelijk in een koelruimte.

  • Hoe lang kan ik het product bewaren?
    Hoe lang kan ik het product bewaren?

    Nematoden kunnen tot de uiterste gebruiksdatum worden bewaard in een geventileerde en gekoelde ruimte. Bij langdurige opslag wordt aangeraden de verpakkingen niet op te stapelen om voor voldoende luchtcirculatie te zorgen.

  • Zijn de nematoden dood als de uiterste gebruiksdatum is verstreken?
    Zijn de nematoden dood als de uiterste gebruiksdatum is verstreken?

    Nee. Na deze datum kunnen we echter niet meer garanderen dat het aantal nematoden dat op de verpakking staat vermeld nog actief is. Daardoor kan de werking niet meer worden gegarandeerd. Dat betekent niet dat er geen effect kan worden verwacht als het product bijvoorbeeld één week na de uiterste gebruiksdatum wordt gebruikt.