"Sierteeltbedrijven moeten meer innoveren in gewasbescherming"

^{Aan de hand van de scoutwaarnemingen bepaalt Green'05 de strategie, als het gaat om de in te zetten bestrijders. Gedurende de teelt komt het aan op heel goed scouten.}

"Als we niets doen, lopen we onherroepelijk vast met onze gewasbescherming. Het aantal chemische middelen droogt snel op, het gebruik wordt steeds strenger gereguleerd. Wij, de telers, moeten vooruit met de biologische gewasbescherming. We moeten meer innoveren, het kan niet anders."

Dit stevige geluid komt van Martijn Roos. Bij Green'05 in Bergschenhoek is hij de specialist gewasbescherming voor de hele onderneming, en die is met 7 locaties en in totaal 33 hectare bepaald niet klein.

Dat Martijn de noodzaak van vernieuwing zo krachtig benadrukt, heeft goede redenen. Green'05, van eigenaar Arco van der Kaaij, levert nagenoeg rechtstreeks aan grote retailketens in Europa (denk aan Aldi, Lidl en Tesco), aan woongigant IKEA en aan ketens van bouwmarkten. "Als het gaat om de gebruikte middelen en residu scherpen zij hun eisen voortdurend aan. Een voorbeeld? Toen Closer werd toegelaten voor de bestrijding van wittevlieg, kregen wij van onze afnemers meteen een verbod op het gebruik."

Tien jaar geleden trad Martijn in dienst bij de producent van groene en bloeiende potplanten en perkgoed. Hij blikt nog even terug naar de gewasbescherming in die tijd. "Na een jaar of twee kwam ik tot de conclusie dat we bezig waren ons te pletter te spuiten. Alle plaaginsecten en schimmelziekten werden met chemie bestreden. Je was daar driekwart van de week mee bezig, maar opschieten deed het voor geen meter. En een oplossing bracht de chemie natuurlijk nooit."

Vandaar dat Green'05 in 2012 besloot om over te stappen op de geïntegreerde gewasbescherming. Dat was geen kleinigheid op een bedrijf met zo veel verschillende gewassen, een complexe en drukke interne logistiek, regelmatig invlieg vanuit de omgeving en afnemers die nauwelijks iets toestaan.

Toch is de onderneming inmiddels ver gevorderd met de biologische gewasbescherming. Een voorbeeld vormt de teelt van Poinsettia's. Die gaan vooral naar Engeland. Voor Green'05 is het een betrekkelijk klein gewas, maar ja, de Engelse markt hanteert een strikte nultolerantie. Als een inspecteur bijvoorbeeld de tabakswittevlieg aantreft, is het meteen code rood. Oftewel: het is dan over en uit met de handel. Daarom haalt de onderneming alles uit de kast om de kerststerren chemievrij te produceren.

"In een proef waarin wij samenwerken met Koppert is dat de afgelopen drie jaar goed gelukt", vertelt Martijn. "Samen met consultant Richard Saarloos bepalen wij de strategie aan de hand van scoutwaarnemingen; meten is nou eenmaal weten. Vervolgens zetten wij een mix in van de roofmijten Montdo-Mite (Transeius montdorensis) en Swirski-Mite (Amblyseius swirskii) en de sluipwespen Ercal (Eretmocerus eremicus) en En-Strip (Encarsia formosa). Met z'n vieren houden ze trips en wittevlieg helemaal onder controle. Wij hoeven dus ook nooit meer het product nog even schoon te spuiten als de leveringsdatum in zicht komt. Je doodt bovendien alle bestrijders als je gaat spuiten, terwijl die juist 24 uur per dag hun werk doen."

Veel van het succes hangt volgens Martijn af van een schone start van de teelt en van bijzonder goed scouten. "Dat is heel belangrijk. In de poinsettia's vraagt het scouten echt heel veel tijd, maar uiteindelijk heb je er het succes van."

^{Martijn Roos in de poinsettia's. Al drie jaar weet Green'05 de planten zonder chemische middelen te telen.}

Martijn Roos ziet het innoveren als een kerntaak van Green'05. Zo heeft het bedrijf een biologisch alternatief voor chemische fungiciden ontwikkeld dat heel goed werkt. "Maar zo'n succes komt niet uit de lucht vallen. Alles bij elkaar waren wij er ruim anderhalf jaar mee bezig."

Ook in de biologische teelt van perkgoed is Green'05 succesvol. "We wilden de perkplanten per se met zo min mogelijk chemie telen. Onze collega's wezen min of meer naar hun voorhoofd en dat was begrijpelijk, want het is zeker heel moeilijk. Toch is het gelukt. Waarschijnlijk zijn we nu de enige perkgoedleverancier in Nederland die volledig biologisch werkt."

Er is nog een reden waarom Martijn vindt dat teeltbedrijven moeten innoveren in hun gewasbescherming: de nieuwste plagen. "In de poinsettia's heeft Echinothrips zich inmiddels gevestigd, de koolvlieg is nieuw in het gewas. Op zulke nieuwe bedreigingen moeten antwoorden komen. Doordat breedwerkende middelen wegvallen, verschijnen steeds meer plagen die normaal niet in het gewas voorkomen. Hopelijk heeft Koppert hier snel nieuwe biologische bestrijders voor."