Focus op voeding maakt plant weerbaarder

Bij het telen op plantweerbaarheid ligt de focus op uitgebalanceerde voeding en niet op de bestrijding van ziekten en plagen. ‘Het vergt het een andere manier van denken, ook voor mij als voormalig gewasbeschermingsspecialist’, zegt Ellen Klein van biologisch gewasbeschermingsbedrijf Koppert. ‘Maar als ik zie wat we bereiken met weerbaar telen dan maakt me dat razend enthousiast.’

Klein was onlangs uitgenodigd door Artemis om tijdens een Kennisdag voor leden haar praktijkervaringen met weerbaar telen te delen. De teeltspecialist vertelt dat plantweerbaarheid begint met een goed bodemleven en een basis van organische bemesting. ‘Afhankelijk van de behoefte kun je dit op detail aanvullen met mineralen uit kunstmest en ondersteunen met biostimulanten of in laatste instantie met gewasbescherming.’ Om planten minder gevoelig te maken voor ziekten en plagen is het volgens haar essentieel om de nitraatgiften zoveel mogelijk te beperken.

Koppert heeft vier jaar op rij op een proeflocatie proeven opgezet in aardbeien met weerbare teeltsystemen en vergeleken met conventionele teeltmethoden en Klein heeft praktijkproeven begeleid. In 2019 is een eerste proef uitgevoerd in doordragers met de vergelijking tussen een schema met volledige aanvoer van mineralen uit kunstmest en een geïntegreerd schema met organische meststoffen en biostimulanten zoals onder meer het product Vidi Funda.

Klein: ‘In deze eerste proef gebruikten we al 50 procent minder nitraat en realiseerden we daarmee hogere opbrengsten. De besparing op de nitraatgift voerden we in de volgende jaren op naar 70 tot 80 procent. Daarbij werd al snel duidelijk dat in de geïntegreerde objecten de druk van bladluizen en witte vlieg behoorlijk afnam. De productieniveaus waren steeds minimaal vergelijkbaar of in het voordeel van de weerbare teeltmethoden.’

In latere proeven is Koppert ook de weerbare teelt gaan testen bij junidragers. In rassen als Elsanta en Lusa is daarbij vastgesteld dat naast een probleeminsect als witte vlieg ook de druk van meeldauw in de weerbare objecten behoorlijk lager was. ‘In bladsapanalyses zagen we dat door de lagere nitraatgiften in de plant de gehaltes aan zwavel juist toenemen. En van zwavel is bekend dat het mineraal weerbaarheidsreacties tegen meeldauw stimuleert.’

In vollegrondsproeven met de Greenery en Delphy is ook de houdbaarheid van de aardbeien beoordeeld en het effect op het bodemleven. Over de kwaliteit van de weerbare vruchten vertelt Klein dat The Greenery positief was en de houdbaarheid zelfs als beter waardeerde. Verder blijkt uit de bodemlevenmonitor van Eurofins dat na een weerbare teelt de microbiële biomassa in de bodem toeneemt.

Samenvattend concludeert Klein dat het concept voor de weerbare teelt van aardbeien vorm begint te krijgen. ‘Telers die ervaring hebben, zijn enthousiast en willen opschalen. Zij melden onder meer dat ze in de praktijk tot 70 procent minder gewasbeschermingsmiddelen gebruiken.’

Over het kostenplaatje van weerbaar telen zegt de teeltspecialist dat de input van middelen wel wat duurder is. ‘Organische meststoffen en biostimulanten zorgen voor de hogere kosten. Aan de andere kant kunnen telers besparen op kunstmest en dus ook gewasbeschermingsmiddelen. Globaal gaan we ervan uit dat een kleine productiestijging al voldoende is om de extra kosten te compenseren.’

Publicatie in Nieuwe Oogst - december 2022